Aşırı endişe, korku ve gerginlik hissiyle karakterize edilen bir ruh sağlığı sorunudur. Gençlerde kaygı bozukluğu, günlük aktiviteleri olumsuz etkileyebilir. Akademik başarıyı, sosyal ilişkileri ve genel yaşam kalitesini düşürebilir. Gençlerde yaygın olarak görülen belirtiler arasında sürekli endişe, uyku sorunları, konsantrasyon güçlüğü yer alır. Tedavi, terapi ve gerektiğinde ilaç kullanımıyla sağlanabilir.
Gençlerde Kaygı Bozukluğu Belirtileri
Gençlerde kaygı bozukluğu varsa sürekli olarak çeşitli konular hakkında aşırı endişe duyma ve korkma hali gözlemlenir. Kalp çarpıntısı, terleme, titreme, mide bulantısı, baş ağrısı, kas gerginliği gibi fiziksel belirtiler görülür. Uykuya dalmada zorluk, sık sık uyanma veya huzursuz uyku yaşanır. Dikkat dağınıklığı, okul performansında düşüş yaşanır.
Kolayca sinirlenme, huzursuzluk görülür. Sosyal etkinliklerden kaçınma, arkadaşlarla ilişki kurmada zorluk yaşanır. Kaygı yaratan durumlardan kaçınma eğilimi gösterirler. Sürekli gergin ve tetikte hissederler. Hata yapmaktan korkma ve her şeyi mükemmel yapma çabası gözlemlenir. Bu belirtiler gençlerin günlük yaşamını olumsuz etkileyebilir. Gençlerde kaygı bozukluğu, profesyonel destek gerektirebilir. Eğer bu tür belirtiler gözlemleniyorsa, bir psikoloğa başvurulması önerilir.
Gençlerde Kaygı Bozukluğu Risk Faktörleri
Ailede bu durumun olması, diğer ruhsal hastalıkların varlığı, gençlerde kaygı bozukluğu geliştirme riskini artırabilir. Beyindeki kimyasal dengesizlikler veya belirli nörotransmitterlerin anormal seviyeleri, yol açabilir. Aşırı mükemmeliyetçi, sürekli endişeli veya çekingen kişilik özelliklerine sahip gençler, daha yüksek risk altındadır. Duygusal travmalar, zorbalık, aile içi şiddet i travmatik deneyimler tetikleyebilir. Akademik baskı, sosyal baskı, aile içi sorunlar ve finansal zorluklar gibi çevresel stres faktörleri de yol açar.
Kronik hastalıklar, ciddi yaralanmalar ve uzun süreli sağlık sorunları, artırabilir. Alkol, uyuşturucu veya diğer zararlı maddelerin kullanımı, neden olabilir. Mevcut durumu kötüleştirebilir. Yalnızlık ve sosyal destek eksikliği, riski artıran önemli faktörlerdir. Gençlerde kaygı bozukluğu etkili bir şekilde yönetilmelidir. Bunun için, bu risk faktörlerinin farkında olmak ve uygun önleyici tedbirler almak önemlidir.
Gençlerde Kaygı Bozukluğu Tedavi Yöntemleri
Bilişsel davranışçı terapi yöntemi, kaygıyı tetikleyen olumsuz düşünce ve davranışları tanımlayıp değiştirmeye odaklanır. Gençler, kaygılarını nasıl yönetebileceklerini öğrenirler. Maruz bırakma terapisi, gençlerin korktukları durumlarla güvenli bir ortamda karşılaşmalarını sağlar. Gençlerde kaygı bozukluğu durumunu azaltmayı hedefler. Seçici serotonin geri alım inhibitörleri gibi antidepresanlar, tedavide yaygın olarak kullanılır.
Benzodiazepinler gibi anksiyolitik ilaçlar, kısa vadeli kaygı kontrolü için kullanılır. Ancak, bağımlılık yapma riski nedeniyle uzun süreli kullanımı önerilmez. Düzenli fiziksel aktivite, kaygıyı azaltmada etkili olabilir. Egzersiz, endorfin salgılayarak ruh halini iyileştirir. Dengeli ve sağlıklı bir diyet, genel ruh halini ve kaygı seviyesini olumlu yönde etkileyebilir. Yeterli ve kaliteli uyku, kaygıyı azaltmada önemlidir. Uykusuzluk kaygıyı artırabilir. Destek grupları, duyguların paylaşılabileceği bir ortam sağlar. Gençlere ve ailelerine bilgi vermek, tedavi sürecini anlamalarına yardımcı olur.
Aynı zamanda destekleyici bir ortam yaratmalarına da yardımcı olabilir. Farkındalık temelli stres azaltma teknikleri, gençlerin anı yaşamalarını ve kaygılarını yönetmelerini sağlar. Derin nefes alma, meditasyon ve yoga gibi teknikler, kaygıyı azaltmada etkili olabilir. Resim yapma, heykel, müzik, dans gibi yaratıcı etkinlikler, duygularını ifade etmelerine yardımcı olur. Özellikle daha küçük yaştaki çocuklar için oyun terapisi, kaygılarını ve duygularını ifade etmelerine yardımcı olabilir. Bu yöntemler genellikle kombine edilerek kullanılır ve her gencin bireysel ihtiyaçlarına göre uyarlanır. Gençlerde kaygı bozukluğu durumunda profesyonel yardımı almak, doğru tedavi planını belirlemek için önemlidir.
